İstenmeyen, zihne zorla giren, sıkıntı doğuran, bireye
yabancı, aşırı tekrarlayıcı, mantık ve düşünme ile silinemeyen, devamlı
düşüncelere obsesyon adı verilir. Obsesyonlar istenmeden gelir ve kişinin
zihnine yabancıdır. Ancak kişi bu düşünceleri kendi zihninin ürünleriymiş gibi
değerlendirip sıkıntı duyabilir. Kompulsiyon ise yineleyici
davranışlar (el yıkama, sıraya koyma, kontrol etme gibi ) ya da zihinsel
eylemelerdir (dua etme yada sayma, sözcükleri sessiz bir şekilde
tekrarlama gibi.) Kompulsiyonların amacı obsesif düşüncelerin ortaya çıkardığı
sıkıntıyı kaldırmaktır. Obsesif kompulsif bozukluk ise zamanın boşa
harcanmasına sebep olacak derecede ağır olan (yani günde 1 saatten fazla zaman
alan) yada günlük işlevsellikte bozulmaya sebep olan tekrarlayıcı
obsesyon yada kompulsiyonların varlığından söz edilir.
Örneğin kontrol etme obsesyonlarında en sık kapının kilitlenip kilitlenmediği, ocağın söndürülüp söndürülmediği ile alakalı zorlayıcı düşünceler hakimdir. Yaşanılan zorlanmanın getirdiği sıkıntıyı bastırmak için kapıyı kilitlediğinden emin olsa bile kişi tekrar tekrar kilidi açıp kapatabilir. Hatta en üst kattaki evine defalarca inip çıkabilir. Bu tür obsessif-kompulsif bozukluk vakalarında kişiler düşüncelerinin saçma olduğunu bilirler ancak onu yenmek için çaba sarf etmek yerine düşüncelerine teslim olmak zorunda kalırlar. Çünkü bu durumda kişi daha rahatlayacaktır. Obsesyonla mücadele etmenin doğuracağı sıkıntı ile mücadele etmek zor gelmektedir.
Örneğin kontrol etme obsesyonlarında en sık kapının kilitlenip kilitlenmediği, ocağın söndürülüp söndürülmediği ile alakalı zorlayıcı düşünceler hakimdir. Yaşanılan zorlanmanın getirdiği sıkıntıyı bastırmak için kapıyı kilitlediğinden emin olsa bile kişi tekrar tekrar kilidi açıp kapatabilir. Hatta en üst kattaki evine defalarca inip çıkabilir. Bu tür obsessif-kompulsif bozukluk vakalarında kişiler düşüncelerinin saçma olduğunu bilirler ancak onu yenmek için çaba sarf etmek yerine düşüncelerine teslim olmak zorunda kalırlar. Çünkü bu durumda kişi daha rahatlayacaktır. Obsesyonla mücadele etmenin doğuracağı sıkıntı ile mücadele etmek zor gelmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder